(KwabaseRoma 5)
Copr. 2010, Bruce N. Cameron, J.D. Yonke imibhalo ivela ku-New International Version (NIV), copr. 1973, 1978, 1984 i-International Bible Society, ngaphandle umakuchaziwe. Imibhalo esuka ku-NIV isetshenziswe ngevumo ye- Zondervan Bible Publishers. Impendulo ezikhethiweyo zitholakala kuzigobholozi (). Uma usamukela lesi-Isifindo nge-email, kodwa sibesisilahleka ungasithola kule ikheli ye-web: http://www.GoBible.org. Thandazela ukuba uMoya Oyingcwele uvule ukuzwisisa kwakho ungakaqali ukufunda.
Isigeniso: Usakhumbula isikhathi lapho umuntu owawumthanda wayengajabulanga ngenxa yakho? Uma umkakho engajabulanga ngawe ke? Kakumnandi, kakunjalo? Isikhathi lapho umkhulu wakho emsebenzini obengajabulanga ngaso ke? Lokhu kuletha ukukhathazeka ngoba omkhulu emsebenzini engaletha uhlupho olukhulu sibili. UNkulunkulu singaphose simfananise lowangakwakho lomkhulu emsebenzini bebekwe ndawonye. UNkulunkulu ngowonkucina esingafisi ukuba angajabuli ngathi. Njengoba enguNkulunkulu opheleleyo thina singabantu abangaphelelanga silohlupho olukhulu. Kule iviki sifunda ngokuthi impilo kaJesu epheleleyo yanelisa njani ukuhlawulela izono zethu. Sifunda okunye okutsha ngemvelo yesono. Kasingeneni esifundweni sakwabaseRoma sifunde okuningi!
I. Ukuthula
A. Funda kwabaseROma 5:1. Okuletha ukuthula loNkulunkulu kungabe kuyini? (Ukukholwa kuJesus kuyasenza sibemsulwa.)
1. Cabanga ukuthi umkakho uzondile kakhulu ngawe. Uphendule uthi “umka Mariya” loba “umka Hari” ungcono yikho kumele umkakho kumele ame ukukuzondela. Ubona ngani kuzasebenza? (Kakusoze! Lokhu kuzakwenza kubenzima kakhulu “umka olungileyo” uzakwenze ube esimweni esibi.)
a. Kungani kungasebenzi njalo loJesu? Ukuthi waphila impilo engcono kuzakwenza eyami impilo ikhanye imbi!
B. Funda kwabase Roma 5:2. Lokhu kuyachasisa ukuthi kungani impilo kaJesu epheleleyo ingenzi izinto zibe nzima kithi. Kutsho ukuthini lokhu? (UJesu usinikeza ithuba lokuthi sibe lomusa. Ngibona ngani umusa yisiphambano esiya ekuthandeni lekujabuleni. Siphiwe isipho sokungena ekuthuleni kukaNkulunkulu. UNkulunkulu wethu okumele engajabuli ngathi ngenxa yesono, kakwenzi ngoba uJesu uzambozile izono zethu.)
1. Nanzelela inxenye yokucina kukwabaseRoma 5:2. Kungani sithokozile? (Sithokoza ngoba silethembe lokuphila enkazimulweni kaNkulunkulu. Ukuphila laye emazulwini lasemhlabeni odalwe kakutsha. Uma umkami loba abakhulu emsebenzini bengajabulanga ngathi, kuguqula indlela esikhangela ngayo. Ngoba uJesu useguqulile umumo wethu kumele sijabule ngoba sinikezwe ithemba lekusasa enhle.)
C. Funda kwabase Roma 5:3-5. Mana kancane. Besisenza kuhle kangaka. Besengithokozile kakhulu. UNkulunkulu ujabulile ngami. Bekungadingeki ukuthi ngikusebenzele lokhu kuthokoza! Manje uPawule ukhuluma ngokudanisayo. Kngani uPawule ekhuluma ngokuhlukuluzeka?
1. Lapho ufunda inkulumo yami “yenjabulo” kungenzeka ukuthi ukhononile wathi “banaleqiniso!” Usuke wezwa umuntu esithi kuwe ukukholwa kwakho “kakuqotho?” kaku “sebenzi?” (UPawule uyanazelela ukuthi konke lokhu “ukukhulma okuhle” kungeni ebuqothweni bempilo. Kwesinye isikhathi kasijabulanga njalo kasithabanga kakhulu. Izinto ezimbi ziyenzeka empilweni. UPawule usinika impendulo yokuthi sithabe njani ezikhathini ezizima.)
a. Impendulo yezikhathi ezinzima ingabe iyini? (Izikhathi ezinzima zisenza sibe ngcono. Zisinikeza isimilo lethemba.)
(1) Kungani isimili sisinikeza ithemba? (Usuke wabona umuntu ongakhulanga? Bathwele nzima belwisana lempilo. Ngibona ngani uPawule uthi ukukhula esimilweni kuyasisiza ukuthi siphakamise ithemba. Ubinzima bukhokhela ekuqiniseleni okuyikho okwakha isimilo okukhokhela ethembeni.)
2. UMoya Oyingcwele ulani lokwenza lethemba? (Ubunzima kabumnandi. Sifisa kuphele. UMoya Oyingcwele usinikeza ihemba ukuthi uNkulunkulu uyasithanda. Sikhangelela ukuthi uNkulunkulu uzosikhulula kulokhu. Singanamathela kuNkulunkulu, uthululela uMoya wakhe Oyngcwele ezinhliziyweni zethu.)
II. Uthando
A. Funda Kwabase Roma 5:6-8. Kujwayelekile kangakanani ukthi umuntu afele omunye?
1. Uma umelane lesinqumo esinjengalesi ungakhangela ziphi izinto? (Ngenqondo yomuntu uzazibuza ukuthi ngekabani impilo ebalulekileyo. Uma umuntu ebelivila njalo engalunganga, kakungeke kufike emcabangweni wami ukuthi ngimfele lumuntu.)
a. Kungani uPawule ekhuluma ngokungajwayeleki kokuthi umuntu engafela umuntu ongcwele?(Ukusifela kukaJesu kakwenzi inqondo. UNkulunkulu wafela isixuma sezono okungelanqondo. Lokhu kuveza ukuthi isipho sikaNkulunkulu sasingafunqwa ngokuthile kodwa luthando.)
B. Funda kwabaseRoma 5:9-11. Kumele sikhathazeka ngolaka lokaNkulunkulu kithi? (Should we be worried about God’s wrath – His unhappiness with us?
1. UPawule usanda ukusitshela ukuthi kakula nqondo ukuthi uNkulunkulu afele isixuku sezoni. Kodwa, uma uNkulunkulu ezimisele, cabanga ukuthi siyamukeleke kangaka lapho uJesu esenza samukeleke phambi kukaNkulunkulu. Kodwa uma uNkulunkulu wethu ebezimisele ukuthi enze lokhu sisesebabi, cabanga ukuthi uzasi phath anjani sesifana loJesu! Makadunyiswe uNkulunkulu!)
III. Icebo lendoda eyodwa
A. Funda kwabaseRoma 5:12-14. Ngubani “indoda eyodwa?” (Kumele abe ekhuluma ngo-Adamu uPawule.)
1. Ngilomlandu bani mina ngezono zika –Adamu?
2. Funda kuDeteronomi 24:16. Unkulunkulu uthi kakumelanga ngifele izono zomunye. Uthini, ke uPawule? (Loba ngingamsizanga u-Adamu ukuthi ngone, okulandelayo kuveza ukuthi abantu munye nga munye “bonke bonile.”)
3. Utshoni uPawule uma esithi “isono kasilamandla uma kunelamthetho?”
a. Uma kwakunge sono ukubulala kungakabi lemthetho elitshumi, umumo kaKayini siwucaza njani? Funda kuGenesise 4:1-14 (Ungafundisisa kakuhle uzathola ukuthi uGenesise 4:6-7 ngumthetho osuka kuNkulunklu usiya kuKayini. UKayini kumele abambe ukuzonda kwakhe ngokwnza okuhle.)
b. Ngabe isono kasizange sikhangelwe, kungani ukufa kwabusa emhlabeni kungakanikwa imithetho elitshumi? (UPawule usifundisa ukuthi isono kasibotshelwanga emthethweni. Abantu bona imithetho elitshumi ingakalotshwa phansi.)
c. Lokhu “ukuchasisa ke?” “Isono kasizange sikhulunywe ngaso kungakabi lomthetho?” Ukufa kayisikho okusivezela isono na? (Upawule uzwakala esithi kulemihlobo emibili yesono. Esokuqla ngesokwephula eminye yemithetho elitshumi loba omunye umthetho kaNkulunkulu othile. Uma ungela mitheho kawungeke wephule owodwa.)
(1) Funda kwabaseRoma 2:14-15. Kukhulunywa ngesono bani lapha? (Lesi yisono sesibili. Lokhu kugoqela izinto esizazi ngemvelo ukuthi ziyisono. UPawule ufisa sazi ukuthi isono siluhlupho olukhulu ebantwini. Uhlupho olungabotshelwanga emithethweni elitshumi.)
B. Ubona ngani kungani uPawule esahlukanisa isono lokufa emthethweni? (UPawule ukwenza kubenzima ukuthi umuntu athi ngoba ngigcine umthetho ngaleso sizatho ngilungile. Uma ulungile ngawakho amandla kakumelanga ukhathazeke ngemithetho elitshumi kuphela kodwa kumele ukhathazeke ngezinto ezingalunganga ngokwemvelo. UJesu uyawuqelisa umcabango wesono (Matewu 5:28) kuze kube semumweni lapho esingenzanga liutho, kodwa silemicabango engaqondanga! Yikho ke uJesu nguye yedwa impendulo esonweni sethu.)
C. Funda kwabase Romans 5:15-17. Ngubani umuntu oyedwa? (NguJesu.)
1. Kungani ispho sika Jesu sibalulekile ukwedlula isono sika Adamu? (UJesu wesula isono esedlula lapho ona khona uAdamu. Abantu babewonile umthetho ungakanikwa. Umthetho usuphiwe babesele lezincane izizatho zokona ngoba umthetho kaNkulunkulu wawukhulunywe obala. UJesu walungisisa sonke isono-leso esenzakala kungakabi lomthetho laleso esavela sokulomthetho.)
D. Funda kwabase Roma 5:18-19. Kutsho na ukuthi sesindisiwe nje? Kuphambana lalapho abantu bonke abona khona ngoba ewonile u-Adamu? (Singakhangela ngemuva kwabaseRoma 5:15 siyatshelwa ukuthi “isipho kasifani lokwephula.” Ukusinda yisipho-lokhu kutsho ukuthi kumele kwamukelwe. Njengoba uDeteronomi 24:16 esitshela kasifi size sithathe isono sika-Adamu, yikho kasilampilo enaphakade size samukele isipho sikaJesu esempilo epheleleyo lokusifela kwakhe.)
E. Funda kwabaseRoma 5:20-21. UNkulunkulu ufana ukuthi isono sande na? (UNkulunkulu ubefesa ukuthi ngabe siyananzelela imithetho yakhe ngempilo. Ubefuna sazi kakhulu ngemvelo yesono. Ngesikhathi esifanayo uNkulunkulu wadise umusa ukuze izono zethu zivalwe loba zembozwe.)
1. Kutsho na ukuthi umthetho kawusekho na? Ukuthi uNkulunkulu kalasikhathio lomthetho? (Ukuthi uJesu wafa ukuze umthetho ugcwaliswe kuveza ukuba;luleka kwawo. Uma uNkulunkulu ebezawususa umthetho ubengakwenza engkafi kabuhlungu!)
F. Mngane, umusa kaNkulunkulu yisipho esiphezu kwezipho zonke ongasifumana! Khuna manje, unga kwenza, ukwamukela lesisipho? Ungaphenduka ezonweni zakho umcele ukuthu akuhlanze ngegazi likaJesu?
IV. Iviki ezayo: Ukunqoba isono.
Khumblani's Weblog 